Đường Cỏ Ngọt Stevia Là Gì? Top 4 Công Dụng Của Đường Cỏ Ngọt Có Thể Bạn Chưa Biết

Đường stevia, hay còn gọi là đường cỏ ngọt, là chất tạo ngọt có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên. Loại đường này mang vị ngọt đặc trưng và có thể dùng để chế biến nhiều món ăn, tương tự như đường thông thường. 

Nhưng điểm khác biệt là stevia thường được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích lựa chọn thay thế cho các loại đường khác. Vậy đường cỏ ngọt stevia là gì? Và nó có những công dụng gì cho người dùng? Cùng Aroma khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Đường cỏ ngọt stevia là sản phẩm được chiết xuất từ cây cỏ ngọt – một loài thực vật thuộc họ Cúc, có tên khoa học là Stevia rebaudiana. Loài cây này có nguồn gốc từ khu vực Nam Mỹ, phân bố nhiều nhất ở các quốc gia như Paraguay và Brazil. Tại Việt Nam, từ những năm cuối thập niên 1980, cỏ ngọt bắt đầu được đưa vào gieo trồng tại một số tỉnh như Hà Giang, Lâm Đồng, Hà Tây và Cao Bằng, mở ra hướng đi mới cho ngành nông nghiệp và thực phẩm.

 

Thành phần tạo ngọt đầu tiên được tìm thấy trong cây cỏ ngọt là stevioside – một loại glycoside tập trung nhiều nhất ở phần lá, có độ ngọt gấp khoảng 300 lần so với đường mía thông thường. Không dừng lại ở đó, các nhà khoa học tiếp tục phân lập thêm nhiều hoạt chất khác như rubusoside, rebaudioside, dulcoside, steviolbioside... với độ ngọt dao động từ 30 đến 450 lần đường mía. Chính vì vậy, cỏ ngọt đã nhanh chóng trở thành một trong những nguồn nguyên liệu được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trên thế giới.

 

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), trong mỗi gram đường chiết xuất từ cỏ ngọt hoàn toàn không chứa calo, chất béo, chất xơ hay đạm, mà chỉ có 1g carbohydrate. Đặc tính độc đáo này giúp đường cỏ ngọt được sử dụng phổ biến trong hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là trong việc kiểm soát đường huyết và giảm nồng độ cholesterol trong máu.

2. Quy trình chiết tách đường cỏ ngọt stevia từ lá cỏ ngọt

Để tạo nên thành phẩm cuối cùng, đường cỏ ngọt stevia phải trải qua nhiều công đoạn xử lý phức tạp:

Bước 1: Làm khô nguyên liệu

 

Ngay sau khi thu hoạch, lá cỏ ngọt sẽ được tiến hành làm khô để loại bỏ lượng nước còn sót lại bên trong. Có thể áp dụng hai cách: hoặc phơi trực tiếp dưới ánh nắng tự nhiên, hoặc sử dụng lò sấy chuyên dụng. Cả hai phương pháp đều nhằm mục đích giảm độ ẩm, kéo dài thời gian bảo quản và giúp nguyên liệu thuận tiện hơn cho các công đoạn xử lý sau này.

 

Bước 2: Nghiền và xay mịn

Khi lá đã khô, người ta sẽ nghiền nhỏ, sau đó nén chặt và bảo quản trong túi nilon kín để tránh hút ẩm trở lại. Do phần thân cây chứa rất ít chất ngọt nên thường không được sử dụng trong sản xuất mà thay vào đó sẽ được ủ làm phân bón hữu cơ, tận dụng hiệu quả nguồn phụ phẩm.

Bước 3: Chiết tách tinh chất

Đây là công đoạn cốt lõi nhằm thu được chất ngọt tự nhiên. Có hai phương pháp chính được ứng dụng rộng rãi:

• Chiết tách bằng cồn ethanol: sử dụng dung môi ethanol trong môi trường nhiệt độ thấp từ 2 – 6°C. Nhờ vậy, các phân tử có kích thước lớn như lipid hoặc hợp chất gây vị đắng sẽ được loại bỏ, chỉ còn lại nhóm glucoside mang vị ngọt đặc trưng.

• Chiết tách bằng CO₂ siêu tới hạn: khí CO₂ được đưa vào trạng thái siêu tới hạn bằng cách tạo áp suất khoảng 72,9 bar. Sau đó khí này được dẫn vào bồn chứa nguyên liệu. Bằng quá trình trao đổi nhiệt, CO₂ ngưng tụ thành dòng chất lỏng giàu hoạt chất ngọt. Cuối cùng, dòng lỏng này sẽ được nén và tách ra để thu nhận phần tinh chất.

​

Bước 4: Chưng cất loại tạp chất

Quá trình chưng cất gồm hai giai đoạn:

• Giai đoạn đầu, đun cách thủy để loại bỏ ethanol còn sót lại. Do ethanol nhẹ và có nhiệt độ sôi thấp hơn nước, nó dễ dàng bốc hơi khi gia nhiệt.

​

• Giai đoạn tiếp theo, cũng bằng phương pháp đun cách thủy, ether dầu sẽ được loại bỏ. Giống như ethanol, ether dầu cũng có nhiệt độ sôi và khối lượng riêng thấp nên bay hơi nhanh chóng

Bước 5: Kết tủa Stevioside thô

Có hai cách được áp dụng trong bước này:

- - Sử dụng methanol: giúp kết tinh stevioside ở dạng rắn. Tuy nhiên, do methanol độc hại đối với cơ thể người nên phương pháp này không được áp dụng trong sản xuất đường thực phẩm.

- Sử dụng các muối hóa trị II và III: dịch chiết stevioside sẽ được xử lý với các muối như canxi hydroxit, canxi oxit, canxi clorua, muối nhôm hoặc muối sắt. Khi duy trì độ pH trong khoảng 8 – 10 và thời gian phản ứng từ 2 – 5 phút, stevioside sẽ kết tủa và được thu lại.

Bước 6: Cô đặc dung dịch

Sau khi kết tủa, dung dịch sẽ được đem đi cô đặc bằng phương pháp bốc hơi. Mục đích là nâng cao hàm lượng chất khô, đồng thời loại bỏ hoàn toàn lượng methanol còn dư, chuẩn bị sẵn sàng cho giai đoạn sấy.

Bước 7: Sấy phun và tạo thành phẩm

Ở bước cuối cùng, sản phẩm sẽ được sấy bằng máy sấy phun hình nón. Phương pháp này giúp làm khô nhanh chóng, đồng thời giữ nguyên được hương vị và chất ngọt. Kết quả tạo ra dạng bột mịn hoặc dạng hạt tùy yêu cầu, chính là thành phẩm đường cỏ ngọt được sử dụng trong chế biến thực phẩm và đồ uống.

3.2 Đường cỏ ngọt stevia giúp giảm cholesterol trong máu

Không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh đường huyết, đường cỏ ngọt stevia còn mang lại lợi ích tích cực đối với hệ tim mạch. Theo kết quả nghiên cứu, chỉ sau một tháng sử dụng, người dùng đã ghi nhận sự sụt giảm đáng kể của lượng cholesterol xấu (LDL) và triglycerid – hai yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim mạch. 

Song song đó, nồng độ cholesterol tốt (HDL) lại tăng lên rõ rệt, giúp bảo vệ mạch máu và hỗ trợ sức khỏe tim mạch toàn diện. Bên cạnh đó, đường cỏ ngọt stevia còn có thêm những tác dụng khác như lợi tiểu tự nhiên, giúp giải khát và góp phần hạ huyết áp.

 

3.3 Nguyên liệu tạo ngọt an toàn

Vị ngọt luôn là yếu tố quan trọng trong khẩu vị của hầu hết mọi người. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều đường mía hay các loại đường tinh luyện thông thường đã được cảnh báo là có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Do đó, nhiều chuyên gia khuyên nên hạn chế đồ ngọt. 

Nhưng với đường cỏ ngọt stevia thì điều này lại hoàn toàn khác. Mặc dù mang đến vị ngọt đậm đà, song đường cỏ ngọt stevia không làm tăng đường huyết, không sinh calo và cũng không tạo ra gánh nặng năng lượng cho cơ thể. Đây chính là lựa chọn thay thế an toàn và lành mạnh cho những ai yêu thích hương vị ngọt ngào nhưng vẫn muốn bảo vệ sức khỏe lâu dài.

3.4 Hỗ trợ phòng ngừa ung thư

Đường cỏ ngọt stevia đã được các nghiên cứu khoa học chứng minh có tác dụng ngăn chặn sự tăng trưởng và lan rộng của tế bào ung thư vú. Không chỉ dừng lại ở khả năng hỗ trợ ức chế quá trình phát triển của tế bào ác tính, hoạt chất này còn có vai trò tích cực trong việc làm giảm căng thẳng thần kinh, hạn chế tình trạng stress và góp phần duy trì sự ổn định về mặt cảm xúc cho cơ thể.

4. Cách sử dụng

Đường cỏ ngọt stevia có thể thay thế hoàn toàn đường tinh luyện trong chế biến thực phẩm hằng ngày:

• Dùng làm gia vị khi nấu ăn, làm bánh, nấu mứt.

• Pha trà, cà phê, sinh tố, sữa chua hoặc các loại nước giải khát.

• Rắc trực tiếp lên thực phẩm trước khi nướng, áp chảo để tăng hương vị.

Nhờ đặc tính vừa ngọt, vừa an toàn lại có lợi cho sức khỏe, đường cỏ ngọt stevia ngày càng được nhiều người lựa chọn như một giải pháp thay thế hoàn hảo cho đường tinh luyện truyền thống

5. Mua đường cỏ ngọt stevia ở đâu uy tín?

Công ty TNHH Thực Phẩm AROMA là đơn vị uy tín chuyên cung cấp đường cỏ ngọt stevia chất lượng cao tại Việt Nam. Với quy trình sản xuất đạt chuẩn quốc tế cùng hệ thống kiểm nghiệm nghiêm ngặt, Aroma cam kết mang đến sản phẩm an toàn, tinh khiết và phù hợp cho nhiều lĩnh vực như chế biến thực phẩm, đồ uống và dinh dưỡng. Nhờ dịch vụ tận tâm và giao hàng nhanh chóng, Aroma đã trở thành lựa chọn tin cậy của nhiều đối tác trên toàn quốc.

Xem thêm bài viết về đường cỏ ngọt stevia

Liên hệ ngay Công ty TNHH Thực Phẩm Aroma qua Zalo: 0938 875 085 để được tư vấn chi tiết.